هر جا دود هست، خوابِ خوب نیست! دخانیات و اختلالات خواب

 یکی از مواردی که با بهداشت خواب منافات دارد و به بروز یا تشدید بی‌خوابی می‌انجامد مصرف دخانیات است. با توجه به گستردگی مصرف سیگار و قلیان، آگاهی جامعه و فعالان حوزه‌ی سلامت در خصوص نقش سیگار در بروز و تشدید اختلالات خواب ضروری به نظر می‌رسد. بی‌خوابی با اختلال در شروع به خواب رفتن یا پایداریِ «خواب متمرکز» بروز می‌کند. منظور از پایداری خواب این است که فرد بتواند خواب مداوم را تجربه کند و تعداد دفعات بیدار شدن در او به حداقل کاهش یابد. پزشکان برای درمان بی‌خوابی ابتدا به شروع به خواب رفتن کمک می‌کنند و در مرحله‌ی بعد، در‌صدد بهبود کیفیت پایداری خواب برمی‌آیند. گرچه اختلالات خواب در خانم‌ها (به ویژه در دوره‌ی یائسگی)، بیماران، افراد مسن، سیگاری‏ها و کسانی که از مشروبات الکلی استفاده می‌کنند شایع‌تر است، هر فردی ممکن است از بی‌خوابی رنج ببرد. به رغم آن‌که بی‌خوابی عملاً حیات فرد را تهدید نمی‌کند، ممکن است بسیار آزار‌نده و استرس‌زا باشد و در دراز‌مدت به‌واسطه‌ی محرومیت از خوابی که ایجاد می‌کند تبعات جسمی، روانی و عصب‌شناختی جدی به همراه داشته باشد. مقاله‌ی حاضر مروری است بر اهمیت خواب، اختلالات آن و نقش دخانیات در بروز این اختلالات.